KAYNAK: Military Science & Intelligence / MSI
Otonom Teknoloji’nin, her biri kendi alanında önemli yenilikler içeren insansız sistemleri, 2019’da, farklı kullanıcıların hizmetine girmeye hazırlanıyor. Bu sistemlerden DORUK, sınır gözetleme görevine başlarken DOLUNAY, hedef balon olarak kullanılacak. TETRON ise bir Ar-Ge projesi kapsamında, özel bir faydalı yükü taşıyacak.
Otonom Teknoloji, geçtiğimiz yıllarda, hizmet alımı sözleşmeleri ve pilot proje alımları kapsamında sahada yeteneklerini sergilediği DORUK ve DOLUNAY aerostat (yere bağlı balon sistemi) ürünlerini geliştirme çalışmalarının meyvelerini, 2019’da toplamaya hazırlanıyor. Firma, bu iki ürününe yönelik olarak aldığı yeni siparişlerin teslimatlarını, önümüzdeki günlerde gerçekleştirecek.
Teslim edilecek sistemlerin ortak özelliği ise Otonom Teknoloji’nin terzi usulü ürün geliştirme yaklaşımı olacak. Hem DORUK hem de DOLUNAY, gelişen kullanıcı gereksinimlerini tam olarak karşılayan, özel sürümleriyle teslim edilecek. Otonom Teknoloji Kurucusu ve Genel Müdürü A. Nezir Ertürk, yaptıkları geliştirme ve uyarlama çalışmaları ile ilgili olarak şunları söylüyor: “DORUK, DOLUNAY ve TETRON ürün ailelerimiz, kullanıcı ihtiyaçlarına göre uyarlanabilir özellikte. Örneğin, DORUK ve DOLUNAY’ı, kullanılacak faydalı yük ve çıkılacak irtifa gibi kullanıcı gereksinimleri uyarınca, farklı hacimlere sahip olacak şekilde tasarlayıp üretebiliyoruz. Bu süreçte, insansız hava araçları ile ilgili geniş kütüphanemizi, test ve deneme verilerimizi ve gelişmiş algoritmalar içeren analiz araçlarımızı kullanıyoruz. Sonuçta, optimum hava aracının tasarım parametrelerini ortaya çıkartıyoruz ve üretime geçiyoruz.”
DORUK, yurt içinde yürütülen bir entegre sınır güvenliği projesi kapsamında, bu yıl hizmete girecek.
Sınır Güvenliği DORUK’tan Sorulacak
DORUK, yurt içinde yürütülen bir entegre sınır güvenliği projesi kapsamında, bu yıl hizmete girecek. Geçtiğimiz yıllarda, DORUK, benzer bir görev profilinde, başarıyla denenmişti. Şimdi ise hizmete girecek bir sistem kapsamında görev yapacak olan balon, görev yükü konfigürasyonundaki değişiklikler nedeniyle projeye özel olarak tasarlandı. Projede kullanılacak olan DORUK, 460 metreküp hacminde olacak. DORUK’un bu sürümü, aynı zamanda, hacim olarak, Türkiye’de üretilen en büyük hava platformu unvanına da sahip olacak.
Üretimi devam eden DORUK, yaz aylarında fabrika kabul testlerine girecek; ardından da görev bölgesinde konuşlandırılacak.
Ertürk, DORUK’un hizmete girecek olmasına dikkat çekiyor: “DORUK, farklı denemelerde ve çalışmalarda, kabiliyetlerini defalarca gösterdi. Ancak bu proje ile ilk defa hizmete girecek. DORUK benzeri sistemler, dünya genelinde, sınır güvenliği konusunda, özellikle Kuzey Amerika’da ve Orta Doğu’da yoğun olarak kullanılıyor. DORUK’un hizmete girmesinin önemli bir fark yaratacağına ve rakiplerinin arasından sıyrılacağına inanıyoruz.”
DOLUNAY, hedef balon görevinde, kızılötesi izinin artması için siyah renkte olacak.
DOLUNAY, Test Ekiplerinin Hayatını Kolaylaştıracak
Hava savunma sistemlerinin testleri, birçok etmenin rol aldığı, karmaşık senaryolar içeriyor. Kullanılacak hedef de bu senaryolarda, zaman zaman kritik bir rol oynayabiliyor. Test edilen sistem dışında her şeyin, tam da beklendiği gibi çalışması gerekiyor ve testlerde kullanılan hedef de yüksek güvenilirlik göstermesi gereken test bileşenlerinin başında geliyor. Hedef, testlerin maliyetini de önemli ölçüde etkiliyor. Tüm bu etmenler göz önüne alındığında, DOLUNAY, güvenilirliği ve maliyet-etkinliği ile ideal bir hedef sistemi olarak öne çıkıyor.
DOLUNAY, çeşitli görev profillerinin ihtiyaçları doğrultusunda, kesintisiz olarak 1 haftaya kadar havada kalabilse de hedef balon olarak görev yaparken gün ışığı süresince havada kalması yeterli. DOLUNAY, uzun süreli görevlerin gereği olarak beyaz renkte üretiliyor. Hedef balon görevinde ise kızılötesi izinin daha fazla olabilmesi için siyah renkte olacak. Hedef balon test senaryosundaki ihtiyaçlara göre farklı irtifalarda istenilen süre uçurulabilecek. Hedef balon konfigürasyonundaki DOLUNAY, diğer DOLUNAY modelleri gibi stabilizasyonunu arttıran perde ile donatılacak.
Balonun siyah renkte olabilmesi için kullanılan farklı malzeme, balonun ağırlığı ve çıkacağı irtifa gereksinimleri gibi etmenler doğrultusunda, Otonom Teknoloji, hedef balon görevi için DOLUNAY’ın, 75 metreküp hacme sahip yeni bir sürümünü geliştirdi. Firma, proje kurgusu uyarınca, DOLUNAY’ın işletmesini de destekleyecek.
Ertürk, DOLUNAY’ın hedef görevi için uygunluğuna vurgu yapıyor: “DOLUNAY, belirli görev profillerinde, uçak ya da helikopter alternatiflerine göre, çok daha esnek ve maliyet-etkin bir çözüm sunuyor. Havada uzun süre kalarak test ekibinin, teste diledikleri zaman başlayabilmelerini olanaklı kılıyor. Diğer yandan, bir uçak kullanılsaydı, uçağın havada kalış süresi çok daha kısıtlı olacağından, test ekibinin, testi son anda iptal etmek gibi alternatifleri daha kısıtlı olacaktı ya da bu tür gelişmelerin maliyeti daha yüksek olacaktı. Hedef olmak, balon sistemlerimiz için yeni bir görev tanımı. Önümüzdeki dönemde, farklı projelerde de benzer görevler alacağımızı öngörüyoruz.”
TETRON, Daha da Yüksek Performansa Sahip Olacak
TETRON yere bağlı çok rotorlu/döner kanatlı İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemi, Otonom Teknoloji’nin bir diğer yenilikçi ürünü. Kablo ile kompakt bir yer istasyonuna bağlı (tethered) olarak görev yapabilen TETRON, gücünü kablodan aldığı için sınırsız görev süresine sahip. Haberleşmesini de kablo üzerinden gerçekleştiren sistem, elektromanyetik karıştırmaya karşı da yüksek bir dayanıma sahip. Hava aracı ve yer istasyonu ile kompakt bir yapıya sahip olan TETRON, hareketli platformlardan da kullanılabilir.
Otonom Teknoloji, TETRON’u geliştirmeye devam ediyor. Bu çalışmalar iki koldan yürüyor. İlki kapsamındaki çalışmalar, İHA’yı yere bağlayan kablonun ağırlığını azaltmak ve kablodan iletilen gücü arttırmak için yürütülüyor. Kablo ağırlığının azalması, İHA’nın faydalı yük taşıma kapasitesini arttıracak. Bu konuda, metrede 6-7 gramlık bir hafifleme kaydedildi. Kablodan iletilen gücün artması ise daha fazla güç talep eden faydalı yüklerin taşınabilmesinin önünü açacak.
İkinci çalışma ise özel İHA türleri geliştirilmesine yönelik. Otonom Teknoloji, TETRON çözümünde şu an için, hazır ticari İHA’ları kullanıyor. Ancak bu İHA’lar, daha kısa görev süreleri için tasarlanıyor. Ayrıca, manevra kabiliyetleri de TETRON’da kullanımın ihtiyaç duyduğundan daha fazla. TETRON için optimize edilmiş İHA’lar geliştirmeyi hedefleyen Otonom Teknoloji, bu konuda yerli firmalarla iş birliği yapmayı planlıyor.
Bu gelişmelerin yanı sıra TETRON, bu yılın sonlarında, bir Ar-Ge projesi kapsamında, özel bir faydalı yükle görev yapacak.
Otonom Teknoloji’nin Faaliyetleri Çeşitleniyor
Otonom Teknoloji’nin faaliyetleri, farklı alanlara doğru genişlemeye devam ediyor. Firmanın görev aldığı Yerli Sıcak Hava Balonu Geliştirme Projesi kapsamında, sepet tasarım ve geliştirmesi ile balonda kullanılacak kubbenin tasarımını tamamladı. Sepeti ve kubbesi ile yerli olan balonun ilk uçuşunun, yaz aylarının sonunda gerçekleştirilmesi planlanıyor. Bu proje aynı zamanda, Otonom Teknoloji’nin görev aldığı ilk insanlı sistem projesi olma özelliğini taşıyor.
Hassas tarım uygulamaları konusunda da çalışan Otonom Teknoloji, iki iş ortağı ile TÜBİTAK tarafından desteklenen bir proje yürütüyor. Bu projenin ilk uygulaması, sensör tabanlı değişken oranlı ilaçlama alanında olacak. İzleyen dönemde, faaliyetlerin diğer uygulamalarla genişletilmesi planlanıyor.
2019 Atılım Yılı Olacak
Ertürk, 2018 ve 2019 ile ilgili değerlendirmelerini şöyle aktarıyor: “2018 yılı, kullanıcı isterleri ile teknolojinin bir araya geldiği bir yıl oldu. DORUK, DOLUNAY ve TETRON ürün ailelerimizin yeni üyelerini geliştirdik, denemeler yaptık. Ürün ve teknolojiler olgunlaştı. 2019 da bu olgunlaşmış ürünleri, hem yurt içindeki hem yurt dışındaki kullanıcılara pazarlayacağımız yıl olacak.”